Náttúruhamfaratrygging Íslands (NTÍ) nær yfir tjón sem verður af völdum eldgosa, jarðskjálfta, skriðufalla, snjóflóða og vatnsflóða og er bundið lögum um stofnunina. Hulda Ragnheiður Árnadóttir, framkvæmdastjóri NTÍ, segir ástæðu þess að tryggingin taki ekki einnig til skýstróka líkt og fóru yfir bæinn Norðurhjáleigu á föstudag vera þá að foktrygging standi til boða hjá tryggingafélögunum sem nær yfir slíka atburði.

„Við erum í raun að dekka þau tjón sem vátryggingafélögin hafa ekki haft í sínu vöruframboði af því að það er hvorki fjárhags- né samfélagslega hagkvæmt að hvert félag sé að sýsla með þessi tjón fyrir sig,“ segir Hulda.

Hafa spáð í myglu, veggjatítlur og skógarelda

Spurð hvort ekki megi telja skýstrókana og tjónið sem þeir ollu sem vissar náttúruhamfarir, en stór jeppi með kerru þeytt­ist út í skurð, þak­plöt­ur fuku fleiri hundruð metra og girðing­ar lögðust á hliðina, segir Hulda svo vissulega vera. „Þetta er samt líka mjög snarpur og afmarkaður vindur og flokkast þess vegna undir þessar foktryggingar,“ segir hún.

Lagabreytingar þyrfti við ef náttúruhamfaratrygging ætti einnig að taka til tjóns af völdum skýstróks.

Hulda segir ýmsar nefndir hafa endurskoðað lögin á þeim átta árum sem hún hefur verið hjá NTÍ og þær hafi margskoðað hvort náttúruhamfaratrygging eigi að taka til fleiri þátta. Þannig hafi m.a. verið skoðað hvort tryggingin eigi einnig að taka til myglu, veggjatítla og skógarelda. Engar slíkar breytingar hafa þó verið gerðar.

Kortið sýnir þá staði á landinu þar sem náttúruhamfarir, sem falla undir Náttúruhamfaratryggingar Íslands, urðu á árabilinu 1987-2017. Kort/NTI

„Fólk þarf líka að vera tilbúið að borga iðgjald fyrir áhætturnar sem bætt er inn, vegna þess að ef að það koma ekki iðgjöld fyrir áhættunni þá gengur tryggingastærðfræðin ekki upp,“ segir hún. Áhættan þurfi að vera nægilega mikil til að hún sé réttlætanleg sem hluti af skyldutryggingu. „Því það er almenningur sem borgar trygginguna.“

„Eins og þetta er í dag, þá stendur iðgjaldið undir þeirri vátryggingarvernd sem náttúruhamfaratryggingin tekur til,“ segir Hulda, en iðgjald náttúruhamfaratryggingar er innheimt samfara lögbundinni brunatryggingu.

Kemur í bylgjum

Spurð hvort NTÍ greiði háar tjónsupphæðir árlega segir hún svo ekki vera. „Þetta kemur í bylgjum.“ 4-6 tjónsatburðir á ári falli þó að jafnaði undir NTÍ. Þegar tjónasaga NTÍ er skoðuð sést líka að upphæðirnar virðast almennt lágar og standa árin 1995 vegna snjóflóðanna á Súðavík og Flateyri, 1996 vegna jökulhlaupa og árin 2000 og 2008,  er Suðurlandsskjálftarnir riðu yfir, þannig áberandi upp úr kostnaðargrafi. 

Algengt er að vatnsflóð séu orsök minni tjónsatburða, annarra en jarðskjálfta og eldgosa. „Við köllum þetta friðartíma, sem eru á milli stóru atburðanna sem eru kannski á 10-20 ára fresti,“ segir Hulda. „Við erum með 50-150 tjónamál eiginlega öll ár og þannig voru vatnsflóðin sem voru t.d. í Hvítá þar sem flæddi inn í sumarbústaði í mars, tjón sem féllu undir okkur.“

Flóð í Hvítá. Vatnsflóðin sem voru í Hvítá er flæddi inn í sumarbústaði í mars á síðasta ári féllu undir Náttúruhamfaratryggingar Íslands. Myndin er úr safni. mbl.is//Helgi Bjarnason

Tengdar fréttir

Skýstrókar yfir Norðurhjáleigu

Fá bætur vegna skýstróka

• „Erum algjörlega í lausu lofti“
• Fer fram á að ábúendum verði bætt tjónið
• Veðurfræðingar í vettvangskönnun
• Algengt að bændur velji óveðurstryggingu

» Fleiri tengdar fréttir

• 1 blogg um fréttina

Bloggað um fréttina

• Ómar Ragnarsson: Hvað, ef vindur feykir grjóti á hlut?