Sigurður Bjarnason

Það kveða við dynkir neðan úr Grænustofu í gamla bænum í Vigur. Hasarleikur okkar frændanna í rúmi afa og ömmu á efri hæðinni snemma að morgni hefur vakið Sigurð frænda sem hafði komið inneftir kvöldið áður þegar við vorum sofnaðir. Hann bankar í loftið til að fá frið til að lúra örlítið lengur enda kominn örþreyttur heim í sveitina sína eftir erfiða vinnutörn. Þetta er ein af mínum fyrstu minningum af frænda sem þá sat bæði á þingi og ritstýrði Morgunblaðinu. Við höfðum þá takmarkaðan skilning á þeim erilsömu og mikilvægu störfum hans.

Þegar Sigurður var kominn á ról var hins vegar stutt í að hann laumaði einhverju góðgæti og hlýjum orðum að okkur frændsystkinunum. Hann kom aldrei tómhentur heim.

Ég kynntist aldrei stjórnmálamanninum Sigurði Bjarnasyni. Ég var of ungur þegar hann stóð í því hanaati, en mér fróðari menn segja hann hafa verið leiftrandi pólitíkus með mikinn kjörþokka. Enda stóð hann í þeirri rimmu að ná rauða bænum Ísafirði af krötunum fyrir íhaldið og tókst það.

Og lengi vel þegar ég heimsótti hann á hjúkrunarheimilið Grund þar sem hann dvaldi við þokkalegan aðbúnað síðustu árin spurði hann mig að því hvernig gengi hjá íhaldinu. Hann var trúr sínum flokki og sínu Morgunblaði sem hann las á hverjum morgni fram á síðustu daga.

Ég kynntist Sigurði best í Vigur en hann þráði alltaf að komast heim í eyjuna sína grænu og notaði hvert tækifæri sem honum gafst til að komast þangað til að efla lífsandann. Þar var hann í essinu sínu. Eftir að hann komst á eftirlaun var hann tíður gestur í Pukru, litlu sumarhúsi sem þau systkinin frá Vigur, sem brottflutt voru, byggðu saman. Þar dvöldu þau oft öll saman og var einatt kátt á hjalla.

Eftir að Sigurður gerðist sendiherra í útlöndum færði hann mér ætíð forláta minjagripi frá ferðum sínum um heimsálfurnar. Ég var í nokkru uppáhaldi hjá honum. Hann kallaði mig dannebrogsmand þar sem langalangafi minn og alnafni frá Kjaransstöðum á Skipaskaga hafði verið sæmdur slíkum titli á öndverðri nítjándu öld. Þannig kom húfa eins og Maó gekk með inn á heimilið þegar hann fór til Kína en hann var fyrsti sendiherra Íslands í því mikla ríki kommúnistanna, ekta skæruliðahúfa frá Nígeríu og forláta stafur frá Rússlandi sem hann kallaði montprik. Mér tókst að véla það út úr honum með því að dást í sífellu að því þar til hann gaf mér það.

Á milli þeirra systkinanna sex frá Vigur var einstakt samband. Það einkenndist af mikilli og djúpstæðri vináttu og virðingu. Systurnar þrjár dekruðu við Sigurð þegar hann dvaldist hjá þeim.  Á milli bræðranna þriggja, Sigurðar, Björns og Baldurs var einnig alveg sérstakt samband. Þeir áttu það til að kíta en það var alltaf góðlátlegt og gekk aldrei lengra. Ég man ekki eftir því að hafa heyrt styggðaryrði falla á milli þeirra bræðra. Voru þó langt því frá skaplausir menn.

Sigurður var alla tíð hlýr og notalegur í minn garð. Það var alltaf gaman að hitta hann. Oft sá maður bregða fyrir leiftri í augum hans frá gamalli tíð. Hann hafði yndi af því að segja frá og fræða okkur ungviðið um örnefni og annað sem tengdist umhverfinu í Vigur.  Svo lét hann mann þylja upp nöfn á fjöllum og öðrum kennileitum til að vera nú alveg viss um að vísdómurinn hefði síast inn. Hann var einnig gjörsamlega fréttasjúkur og skrúfaði frá gufunni með skruðningum um leið og hann opnaði augun á morgnana. Það var rútína gamla blaðamannsins sem hafði staðið vaktina á Mogganum í áratugi.
Í Vigur stundaði Sigurður jafnan lundaveiðar af kappi á meðan hann gat enn lyft háf og stráði skarfakáli út á hafragrautinn til að efla hreysti sína. Það síðarnefnda þótti okkur unglingunum í kringum hann miður gott á bragðið enda sat hann einn að þeirri krás.
Ég heimsótti hann tvisvar á meðan hann var sendiherra í London og lærði þá nokkuð á heimsborgina. Sigurður tók mig með sér í sendiráðið og svo fórum við og drukkum te á Grosvenor hótelinu þar sem hann stundaði sund sér til heilsubótar á hverjum degi eftir vinnu. Að öðru leyti fékk ég lausan taum í stórborginni enda hafði frændi mikið að gera. Mér var ekki í kot vísað að fá að dvelja í sendiherrabústaðnum hjá Sigurði og Ólöfu Pálsdóttur, eiginkonu hans, enda tóku þau mér bæði opnum örmum og dekruðu við mig á alla lund. Það voru skemmtilegar og fróðlegar heimsóknir.
Sigurður var mikill bókamaður, sílesandi og sívitnandi í alls konar bókmenntaverk, þjóðlegan fróðleik og sagnfræði. Hann hafði sérlega gaman af  sögum Jóns Indíafara sem flakkaði um allan heim og var úr Djúpinu líkt og hann sjálfur. Þá fór hann oft með vísur og ferskeytlur sem kættu sinnið og lifa í minningunni.
Ég heimsótti hann síðast á afmælisdaginn hans í desember. Þá var mikið farið að draga af honum. Ég fékk hann samt til að drekka með mér kaffi en heyrnin var eiginlega farin og sálin orðin þreytt. Eftir kaffið vildi hann komast aftur í bólið sitt og sofna. Um leið og þeim áfanga var náð lauk hann augunum aftur og sofnaði værum svefni. Þannig kvaddi ég hann, friðsælan og fallegan.
Ég votta Ólöfu Pálsdóttur, eftirlifandi eiginkonu hans og börnum hans Hildi Helgu og Ólafi Páli, innilega samúð mína.