Hér rifjaði ég upp á dögunum nokkur helstu afrek UBS, stærsta banka Sviss, sem stjórnvöld þar í landi björguðu frá falli í upphafi hinnar alþjóðlegu lánsfjárkreppu. Skömmu áður höfðu fjárfestar í Singapúr og Mið-Austurlöndum bjargað bankanum frá falli.

Hér rifjaði ég upp á dögunum nokkur helstu afrek UBS, stærsta banka Sviss, sem stjórnvöld þar í landi björguðu frá falli í upphafi hinnar alþjóðlegu lánsfjárkreppu. Skömmu áður höfðu fjárfestar í Singapúr og Mið-Austurlöndum bjargað bankanum frá falli. UBS reyndi að eyða skjölum um skuldir við dánarbú gyðinga og samdi um stóra greiðslu til samtaka gyðinga fyrir vikið. Einnig hefur bankinn orðið að greiða stórsektir vegna tilrauna til að hagræða vöxtum og aðstoða auðuga Bandaríkjamenn við peningaþvætti.

Ég get því ekki sagt, eins og ágætur maður, sem andmælti mér umsvifalaust í tölvuskeyti, að UBS sé reistur á „aldagömlu fjármálaviti“ Svisslendinga. Bankinn nýtur þess, að allir vilja geyma fé í Sviss, svo að hann þarf að greiða litla sem enga vexti. Engu að síður varð tvisvar að bjarga honum frá falli, jafnt fyrir og eftir kreppu! Og þótt hann fari illa með dánarbú gyðinga, hagræði vöxtum og aðstoði viðskiptavini við peningaþvætti dettur engum í hug að setja hann á lista um hryðjuverkasamtök, eins og Landsbankinn mátti sætta sig við.

En tökum þá annan banka, sem líka var bjargað frá falli í upphafi hinnar alþjóðlegu lánsfjárkreppu, RBS, Royal Bank of Scotland. Hann hafði þegar fyrir kreppuna sætt harðri gagnrýni fyrir að reisa sér veglegar höfuðstöðvar í Edinborg og dýrar bækistöðvar í Bandaríkjunum, leigja einkaþotur undir bankastjórana, gera við þá rausnarlega kaupauka- og lífeyrissamninga og greiða frægu fólki stórfé fyrir að koma fram fyrir hönd bankans. (Kannast einhverjir við þetta framferði?) Í ljós kom í upphafi kreppunnar, að RBS var að falla. Breska ríkið varð að leggja honum til 45 milljarða punda í eigið fé – níu þúsund milljarða íslenskra króna – og leggja honum til 275 milljarða punda í lausafé. Þessar upphæðir hefðu verið rúmlega tvöföld landsframleiðsla Skotlands á ári.

Og engir kórdrengir stjórna RBS fremur en UBS. Í febrúar 2013 greiddi RBS 612 milljón dala sekt fyrir þátt sinn í að hagræða vöxtum. Í desember 2013 greiddi RBS 100 milljón dala sekt fyrir að hafa átt ólögleg viðskipti við Íran og Súdan, en bæði ríki voru á sama lista og Landsbankinn yfir hryðjuverkasamtök. Hvers vegna var hinum gömlu og traustu bönkum Heritable Bank og Singer & Friedlander í Lundúnum ekki bjargað frá falli, heldur ævintýramönnunum, sem stjórnuðu RBS? Vegna þess að þeir voru báðir í eigu Íslendinga? Og eiga Íslendingar að hneigja sig fyrir RBS, en gera lítið úr íslenskum bönkum? Hafa orð skáldsins snúist við og hljóða nú: „Bara ef lúsin erlend er, er þér bitið sómi“?

Athugasemdir og leiðréttingar vel þegnar

Hannes H. Gissurarson

hannesgi@hi.is