Sumarliði Sigurður Gunnarsson

Nú er elsku pabbi búinn að kveðja, farinn inn í aðra vídd eða kominn heim í heiðardalinn eins og mamma hefði sagt. Pabbi var einstakur, margt var honum til gæfu gefið. Hann kynnist mömmu í Vík í Mýrdal, gegnum leikfélagið þar sem hann lék lækni og hún sjúklinginn. Hófu þau búskap í Víkinni þar sem við eigum óendanlega góðar minningar í Sumarliðabæ (Varmahlíð). Eftir að þau fluttu til Keflavíkur þá var farið öll sumur austur í Víkina með fullann bíl af börnum, farangri og heimilishundi. Þar var oft glatt á hjalla, sungið, kveðnar vísur, veiddur fýll, lundi og fiskur. Pabbi var mörgum hæfileikum gæddur, duglegur, handlaginn, vandvirkur hvort sem var að gera við bíla/sprauta, byggja, bæta eða laga. Hann skyldi eftir sig margar vísur og kvæði, var þrjóskur, einstaklega nýtin og safnari af Guðs náð. Fékkst það hlutverk að sjá um stóran barnahóp, stóðst alltaf teinréttur þó aðstæður væru ekki alltaf eins og þú vildir eða gerðir, þá hafðir þú stundum orð á því "þetta hefur sinn gang og verður allt í lagi". Pabbi var góður í gömlu dönsunum og stigum við dansinn oft með honum. Hann var dýravinur, átti það til hjá sér að koma óvænt heim með heimilislaus dýr í kassa okkur til mikillar gleði. Eignaðist ungur vörubíl sem hann ók á um allar sveitir, lærði vélvirkjann, sótti sjóinn, rak sitt eigið bílaverkstæði, vann hjá Varnarliðinu í 30 ár eða til 70 ára aldurs. Ekki má gleyma niðursuðu á sjólaxi, hrognum og því ævintýri með Sverri Matthíassyni vini sínum.
Síðustu árin dvaldi hann á Hlévangi í Reykjanesbæ við góða umönnun. Þú kvaddir 8. júlí sl. á afmælisdegi móður þinnar, alveg þinn stíll, fórst beint í fögnuðinn í Sumarlandið góða. Minning þín lifir áfram í hjörtum okkar elsku pabbi. Við látum hér ljóð fylgja eftir Káinn sem þú hafðir miklar mætur á.
Bestu kveðjur frá okkur börnunum.

Ég mun ávallt hugsa með hlýhug til afa Summa. Hann var skemmtilegur og glaðlyndur karl sem virtist taka raunum lífsins með jákvæðni og léttúð. Líklega sá afi Summi glasið alltaf hálffullt og fann sig því knúinn til að súpa hressilega á því þegar færi gafst. Afi var skemmtileg týpa sem rataði inn í þekkt dægurlög, þar sem hann var meðal annars sagður geta allt og vita allt miklu betur en fúll á móti og hafa að auki taugakerfi úr grjóti.
Margar af mínum hlýlegustu æskuminningum eru tengdar ömmu Grímu og afa Summa á Vallargötunni. Heimilið var eins og umferðarmiðstöð fjölskyldunnar og annarra vina. Þangað var vinsælt að detta í kaffi og spjalla enda var alltaf stutt í gleðina og Vallargötuhúmorinn svokallaða. Ég var mikið hjá afa og ömmu sem barn og ég leitaði ætíð mikið á heimilið. Þar gat ég setið á kjaftatörn tímunum saman. Rútínan var oftast þannig að fyrstu 10 mínúturnar spjölluðum við amma og afi saman í eldhúsinu en svo sagði amma iðulega: Jæja Summi minn farðu nú inn í stofu og leyfðu okkur Arnari aðeins að tala saman. Og án þess að blikka tók afi blaðið, jammandi og jæjandi, og settist einn inn í stofu. Þegar við amma vorum búin að ræða allt sem ræða þurfti brá ég mér yfir í stofuna til afa, sem lagði þá frá sér blaðið og kveikti sér í einni Camel filterslausri. Afi var enginn stórreykingamaður, heldur fékk sér eina og eina. Hann naut þeirra vel og reykti alveg ofan í kjúku, alveg eins og hver sígaretta væri sú síðasta. Hann sagði mér oft sögur úr sveitinni sinni á Borgarfelli í Skaftártungu, og ýmsar ævintýralegar sjóara- og ferðasögur. Það var eitt í frásagnarstíl hans sem mér þótti afar vænt um. Þegar afi sagði fyndnar sögur, þá fannst honum sjálfum sögurnar svo fyndnar að hann sprakk úr hlátri rétt áður en hápunktinum í frásögninni var náð og þannig hvarf oft fyndasta línan í smitandi hláturskófinu og enginn skildi hvað afi var að segja. Ég man sérstaklega hvað afi fór á flug þegar ég ræddi við hann um pólitík og þá fékk maður að heyra sögur af honum að koma hinum og þessum framsóknarmönnum í sveitinni inn á þing með einhverjum klækjabrögðum.
Afi Summi var kominn af kvæðaunnendum og söngelsku fólki og til eru upptökur, bæði af honum og svo föður hans, kvæðamanninum Gunnari Sæmundssyni, bónda á Borgarfelli. Þar syngja þeir kvæði og segja sögur úr sveitinni. Upptökurnar eru ómetanlegar og munu halda minningu þeirra á lofti um ókomna tíð. Afa þótti afar vænt um þegar ég, um tvítugt, fór að sýna kveðskapnum áhuga. Ég á góða minningu af því þegar við pabbi fórum með afa á hagyrðingakvöld á Ljósanótt í Keflavík og sá gamli ljómaði af hamingju. Mér þótti alltaf mikið til koma að heyra hann þylja upp fjöldann allan af vísum og ég veit fyrir víst að eitthvað hefur hann samið sjálfur. Því miður hefur lítið sem ekkert af hans eigin kveðskap varðveist en þó fékk ég leyfi frá honum til að skrifa upp eina vísu sem átti sér skemmtilegan aðdraganda. Afi vann lengst af sem bifvélavirki á Keflavíkurflugvelli. Þar vann hann með manni sem hét Lárus og mig minnir að hann hafi verið yfirmaður á verkstæðinu. Voru þeir hinir mestu mátar og sendu oft sín á milli gamanvísur eða línur til að botna. Einn mánudagsmorgun hringdi afi sig inn veikan og þegar hann kom aftur til vinnu daginn eftir beið hans umslag. Í því var vísa sem var á þá leið að ónefndur samstarfsfélagi hefði hvíslað því að Lárusi að Summi hefði alls ekkert verið veikur heldur legið heima þunnur eftir myndarlega helgardrykkju. Afi, sem var þá að eigin sögn í sínu besta kveðskaparformi, gekk rakleiðis að næsta síma og án umhugsunar hringdi hann á skrifstofu Lárusar og fór með þessa vísu:

Lárus minn ég þakka þér
þína ljóðasnilli.
Einhver held ég aumur hér
um þér fyrir villi.

Veikindi mín voru skýr
veikur hausinn maginn.
Hjartslátturinn heldur rýr
og hrjáður aftandraginn.

Skrifaðu þetta skýrt og rétt
í skýrzlu vinur þína.
Svo klögumálin komi nett
kveðju færðu mína.

Það liggur á milli hluta hvernig veikindum afa var háttað þennan umrædda mánudagsmorgun en eitt er víst að afi bjó þarna til nýyrðið aftandraginn, sem var að hans sögn bak en getur líka átt við um afturenda. Afa Summa hefur ef til vill ekki þótt mikið til um þennan kveðskap og aldrei hefði hann grunað að vísan ætti eftir að varðveitast í hans eigin minningargrein. En mér þykir vænt um þessa vísu og minninguna henni tengdri, og þar fyrir utan er yrkisefnið svo innilega í anda afa Summa, að ég gat hreinlega ekki setið á mér.

Hvíldu í friði elsku besti afi Summi og knúsaðu ömmu Grímu frá mér.

Arnar Fells Gunnarsson, barnabarn.