Allt er falt í þessum táradal

Eftir Ingveldi Geirsdóttur

ingveldur@mbl.is

„MILLJARÐAMÆRIN var einu sinni ung venjuleg stúlka sem var hrakin burt úr bænum sínum með skít og skömm. Hún gengur í gegnum þrengingar og á erfitt líf en giftist til fjár og verður mjög rík og valdamikil kona,“ segir Sigrún Edda Björnsdóttir um persónuna sem hún leikur í Milljarðamærin snýr aftur sem verður frumsýnt í Borgarleikhúsinu á morgun.

„Þegar hún snýr aftur í gamla bæinn sinn er hún orðin ríkasta kona heims og getur gert allt sem hún vill. Bærinn er í niðurníðslu, skuldum vafinn og öll fyrirtæki á hausnum. Hún býðst til að dæla fjármagni í bæinn en með einu skilyrði og það er þetta skilyrði sem allt snýst um. Bæjarbúar standa frammi fyrir þeirri spurningu hverju þeir séu tilbúnir að fórna fyrir peninga og hvar mörk siðferðisins liggja. En mærin segir að allt sé falt í þessum táradal“ segir Sigrún. „Milljarðamærin er tákngerving hefndar og valds. Peningar og vald hafa spillt henni. En oft er það þannig að þeir sem ganga grimmilegast fram hafa orðið fyrir miklum sársauka sjálfir. Mannúðin á þá oft undir högg að sækja.“

Tragikómedía

Milljarðamærin snýr aftur er eftir svissneska leikskáldið Friedrich Dürrenmatt og var frumflutt árið 1956. Sigrún segir að verkið geti vel átt heima í íslenskum samtíma.

„Þegar ég las handritið fékk ég hroll, því það á svo ótrúlega vel við okkur í dag. Það fjallar um græðgi, hatur og ást og gæti verið um efnahagshrunið hér á landi.“

Leikgerð verksins gerði Kjartan Ragnarsson eftir þýðingu Gísla Rúnars Jónssonar. „Þetta gæti gerst hvar sem er og hvenær sem er. Það er reyndar svolítið mið-evrópsk stemning hjá okkur, lúðrasveit, stuð og drama og sýningin er mikið karnival. Svo er auðvitað ástarsaga í þessu, en í þorpinu hittir hún æskuástina sína sem er leikin af Jóhanni Sigurðarsyni,“ segir Sigrún og bætir við að þetta sé tragikómedía.

Einfætt og einhent

„Það hefur verið mjög krefjandi að takast á við þetta hlutverk. Þetta er fullorðin kona sem hefur fórnað líkama sínum fyrir peninga. Hún lenti í flugslysi við að selja vopn, þannig að hún er einfætt og einhent og gengur við staf. Líkami hennar er ónýtur en hún á svo mikið af peningum að hún hefur látið laga á sér andlitið fyrir tugi milljóna og gengið aðeins of langt í því eins og í öllu sem hún gerir. Það eru engar hömlur á neinu. Þrátt fyrir bæklun sína er hún á 12 cm háum hælaskóm, hún gefur ekkert eftir í að vera ótrúlega flott kona.

Hennar helsta skemmtun er að gifta sig. Í leikritinu giftir hún sig þrisvar sinnum og alltaf Hilmi Snæ, sem mér finnst ekki verra. En hann fer með hlutverk allra eiginmannanna.“

Útlit Milljarðameyjarinnar er sérstakt og búningarnir magnaðir að sögn Sigrúnar en þeir eru í höndum Filippíu Elísdóttur.

„Ég þarf að mæta í leikhúsið tveimur og hálfum tíma fyrir sýningu til að fara í förðun. Það voru pantaðar frá Bretlandi sérstakar teygjur sem allar stjörnur notuðu áður en lýtaaðgerðir komu til. Þær eru með límflipa sem eru settir á húðina og teygjurnar bundnar aftur fyrir höfuðið svo ég fæ andlitslyftingu. Við setjum teygjurnar ekki alveg á klassísku staðina svo þær gera ekki það besta fyrir andlitið á mér. Hún á að líta út eins og þessar sem fara yfir strikið. Kattarkonan er smá fyrirmynd auk Jókersins í Batman,“ segir Sigrún hlæjandi.

Milljarðamærin snýr aftur hefur verið sýnt áður hjá Leikfélagi Reykjavíkur, árið 1965 og þá undir titlinum Sú gamla kemur í heimsókn .

„Ég sá þá uppsetningu, þegar ég var lítil. Ég man brot úr sýningunni. Ég man að mér fannst Regína, [Þórðardóttir] sem lék þá Milljarðameyna, rosalega flott,“ segir Sigrún sem á eflaust eftir að leika það eftir.