Von og ást í miðjum faraldri

Hljóðbókaveitan Storytel gefur þann 15. júní næstkomandi út nýja bók eftir sænska metsölurithöfundinn Camillu Läckberg og landa hennar og leikara Alexander Karim sem nefnist Glaciär eða Jökull á íslensku. Í íslensku útgáfunni flytja leikkonan Halldóra Geirharðsdóttir og leikarinn Hjörtur Jóhann Jónsson söguna en í þeirri sænsku Karim og hin þekkta leikkona Lena Endre. Þau leika einnig í kvikmyndinni Glaciär sem sýnd er á streymisveitunni Viaplay og leikstýrt var eftir handriti Läckberg. Svo óvenjulega vill nefnilega til að kvikmyndin kom á undan bókinni en oftast er það öfugt.

Í Jökli segir af karli og konu sem dvelja á fínu hóteli í miðjum heimsfaraldri sem dregið hefur hálft mannkynið til dauða. Faraldurinn er svo skæður að fólk má alls ekki snertast. Falli það í freistni er dauðinn á næsta leiti. Dvöl á hótelinu kostar fúlgur fjár og konan vel stæður læknir en karlinn predikari. Fyrir slysni liggja leiðir þessa fólks saman í eldhúsi hótelsins og verður þá uppi fótur og fit. Eftir frekari samskipti í gegnum talstöðvar og farsíma verður þessum tveimur manneskjum ljóst að ást hefur kviknað milli þeirra og von í brjóstum þeirra um leið. En eiga þau sér einhverja von þegar mannkynið virðist dauðadæmt?

Alexander Karim og Lena Endre í kvikmyndinni Glaciär sem finna má á Viaplay.

Fyrsta kvikmyndahandritið

Läckberg er hin vinalegasta þegar fundum hennar og blaðamanns ber saman að morgni mánudags í myndspjalli á netinu. Läckberg er einn vinsælasti krimmahöfundur Norðurlanda og með þekktari rithöfundum heimalands síns og öðlaðist upphaflega frægð fyrir Fjällbacka-syrpuna sem segir af manndrápum í þorpinu Fjällbacka, hennar æskuslóðum. Hafa bækurnar verið gefnar út í yfir 60 löndum og gerðar eftir þeim kvikmyndir og sjónvarpsþættir. Läckberg hefur einnig skrifað barna- og matreiðslubækur og er með nýjan bókaþríleik í pípunum. En kvikmyndahandrit hafði hún aldrei skrifað þegar hún hófst handa við Jökul. Leikstjóri myndarinnar, Baker Karim, var henni innan handar við skrifin en Alexander bróðir hans er þekktur leikari í Svíþjóð og hefur einnig skrifað skáldsögu og barnabók.

Läckberg er spurð að því hvers vegna kvikmyndin og bókin heiti þessu nafni, Glaciär. „Það er reyndar mjög táknrænt fyrir persónuleika Önnu, hún er eins og jökull þegar hún hittir Erik í fyrsta sinn og hann bræðir hana hægt og rólega. Þaðan kom titillinn og ég kann vel að meta íslenska titilinn, Jökul. Ég á ættingja á Íslandi en þeir hafa ekki kennt mér íslensku svo ég ætla ekki að reyna að bera orðið fram,“ segir Läckberg glettin.

Bókin veitir meira frelsi

– Þú skrifaðir handritið fyrst og síðan bókina en oftast er þetta nú öfugt?

„Já, en mér finnst gaman að byrja á öfugum enda og prófa eitthvað nýtt. Hugmyndin að bókinni kom ekki fyrr en við vorum byrjuð að taka myndina. Við vorum með svo mikið efni að ég áttaði mig á því að það kæmist aldrei allt í myndina. Ef persónur eru vel skapaðar og vandaðar veit maður mikið um þær og þeirra forsögur en það er erfitt að koma því öllu fyrir í kvikmynd. Því stakk ég upp á því við Alexander og Baker að við myndum líka gera hljóðbók sem tengdist myndinni,“ svarar Läckberg.

– Hvernig var fyrir þig að skrifa þitt fyrsta kvikmyndahandrit? Ég hef heyrt þig segja í viðtölum að skrif þín séu mjög sjónræn, að þú sjáir fyrir þér það sem þú skrifar. Var þér eðlilegt að skrifa handrit að kvikmynd?

„Já og nei. Eins og þú segir eru skrif mín mjög sjónræn, ég á auðvelt með að sjá atriði fyrir mér en að því sögðu er ég vanari mun meira frelsi. Ég bar atriði undir Baker sem honum fannst frábært en sagði að myndi kosta 500 þúsund krónur að taka,“ segir Läckberg kímin og skal tekið fram að hér er átt við sænskar krónur. Í bókum geti hún látið hvað sem er gerast, skrifað um ógnarsprengingar og geimverur til dæmis en ekki í kvikmyndahandriti. „Það var áhugavert að læra þetta,“ segir Läckberg og að þeir Karim-bræður hafi aðstoðað hana við skrifin. Hún hafi því verið á hálfgerðu námskeiði í handritaskrifum og auk þess fengið að spreyta sig á starfi skriftu við tökur kvikmyndarinnar.

Läckberg segist hafa farið með leikurum myndarinnar, þeim Lenu Endre og Alexander Karim, inn á hótelherbergi fyrir tökur á hverju atriði til að ræða við þau um það. „Við kölluðum það öryggisherbergi, það var fjarri tökuliðinu og við fórum þar yfir næsta atriði og bjuggum til samtöl. Eftir því sem leið á tökurnar og Alexander og Lenu fór að líða betur í hlutverkum Eriks og Önnu fór þetta að verða auðveldara,“ útskýrir Läckberg.

Komin í æfingu

– Þú hefur drepið mjög marga á ferli þínum en núna ertu búin að drepa hálft mannkynið!

„Já, ég meina af hverju ætti maður að drepa einn í einu þegar maður getur þurrkað svona marga út?“ svarar Läckberg kímin. En var þörf á því í miðjum Covid 19-faraldri? Läckberg svarar því til að nú sé þörf fyrir von og ást, að minna fólk á mikilvægi nándarinnar og kærleikans. „Við vildum að myndin snerist um það, hún er í raun ekki um heimsfaraldur heldur um ást og er ástarsaga tveggja manneskja,“ útskýrir Läckberg.

Hún skrifaði hljóðbókina með Alexander Karim, sem fyrr segir, og er spurð að því hvernig reynsla það hafi verið í ljósi þess að hún sé vön því að starfa ein. „Ég hef reyndar verið að æfa mig því ég er að skrifa þríleik með kollega mínum, var búin að skrifa heila bók með Henrik Fexeus. Ég var því þegar búin að æfa mig,“ segir Läckberg og bætir við að bækurnar þrjár verði glæpasögur. Sú fyrsta kemur út í september í Svíþjóð.

Jökull hefur hins vegar ekkert með glæpi að gera og er Läckberg spurð að því hvort hún hafi hug á því að skrifa fleiri verk án glæpa. Hún svarar því til að hún hafi þegar skrifað nokkur verk á ferli sínum sem ekki teljist til glæpasagna. Nefnir hún sem dæmi sápuóperuna Lyckoviken sem hún átti hugmyndina að og tók líka þátt í handritsskrifunum. Blaðamaður kemur af fjöllum enda illa að sér í sænskum sápuóperum.

Spurði spurninga um sjálfa sig

Läckberg segist ástríðufull í eðli sínu og hrinda þeim hugmyndum í framkvæmd sem hún brenni fyrir hverju sinni. „Ef þú spyrð mig að því hvað ég verði að gera eftir fimm ár þá hef ég ekki hugmynd um það. Það fer allt eftir því hvert ástríðan leiðir mig,“ segir hún. En fyrst og fremst er hún þekkt sem norræna glæpadrottningin og verður það eflaust enn um sinn og á æskuslóðum hennar í Fjällbacka er gert út á frægð hennar og þorpsins. Aðdáunin er slík að boðið er upp á sérstakar Camillu Läckberg-skoðunarferðir í þorpinu.

Blaðamaður nefnir þetta og Läckberg hlær þegar hún rifjar upp að hún hafi farið í slíka skoðunarferð. Enginn þekkti hana í ferðinni enda höfundurinn frægur fyrir bækurnar fremur en útlitið. Undir lok ferðar greindi Läckberg svo frá því hver hún væri, aðdáendum til mikillar furðu og gleði. „Ég spurði margra heimskulegra spurninga um Camillu Läckberg,“ segir hún kímin. Svörin voru sem betur fer rétt hjá leiðsögumanninum sem hún segir hafa staðið sig vel.

Läckberg hefur áður greint frá því að vegna áhuga hennar á hinum myrku hliðum mannskepnunnar hafi aðeins tvennt verið í boði, að gerast glæpasagnahöfundur eða raðmorðingi. Hún valdi sem betur fer hið fyrrnefnda. En væri hún raðmorðingi, hvers konar raðmorðingi væri hún þá? „Ég væri einn hinna skipulögðu. Þú veist að það eru tvær gerðir raðmorðingja, sú skipulagða og sú óskipulagða. Ég held að ég væri mjög skipulögð og undirbyggi mig vel,“ segir Läckberg glettin.