Lögmaður Eddu Bjarkar Arnardóttur, sem nam syni sína á brott frá suðurhluta Noregs fyrr í vikunni, segir að ekkert í fari Eddu skýri hina litlu umgengni sem norskur dómstóll úrskurðaði að hún fengi við syni sína, líkt og lögmaður föðurins hefur haldið fram. Heldur sé einfaldlega um að ræða réttarástandið í Noregi. Norskir dómstólar hafi ítrekað brotið gegn 8. grein Mannréttindasáttmála Evrópu, enda hafi dómarnir í för með sér rof á fjölskyldutengslum.
Samkvæmt norskum dómsúrskurði fær Edda aðeins að hitta drengina undir eftirliti fjórum sinnum á ári, fjórar klukkustundir í senn og skal þá töluð norska. Faðirinn, sem einnig er íslenskur, fer einn með forsjá drengjanna og hafa þeir lögheimili hjá honum í Noregi.
Samkvæmt sama úrskurði eiga tvær alsystur drengjanna hins vegar að hafa lögheimili hjá móður sinni á Íslandi, þó foreldrarnir fari sameiginlega með forsjá þeirra. Faðir þeirra má aðeins hitta þær fjórum sinnum á ári, fjóra tíma í senn, eða samtals 16 tíma á ári. Föður var því dæmd sama umgengi við dætur sínar og móðurinni var við synina.
Leifur Runólfsson, lögmaður föður drengjanna, sagði í samtali við mbl.is í gær að faðirinn hefði áhyggjur af sonum sínum. Hann vildi hins vegar ekki fara nánar út í þær áhyggjur, en áður hafði Leifur sagt í samtali við Fréttablaðið að drengirnir væru í hættu.
Í samtali við mbl.is sagði Leifur segir að það hlyti að vera ástæða fyrir því að norskir dómstólar hafi ákveðið að takmarka umgengni móður með þessum hætti.
„Það þarf náttúrulega svolítið að koma til, til að umgengni sé svona lítil. Það er einhver ástæða fyrir því að dómarinn dæmir þetta svona. Það er ekki faðir eða móðir sem dæmir þetta svona,“ sagði Leifur.
Hildur Sólveig Pétursdóttir, lögmaður Eddu, segir það ekki rétt sem Leifur gefur í skyn, að eitthvað sé að hjá móður sem gefi tilefni til að takmarka umgengni hennar við börn sín. Ekkert í fari móðurinnar skýri það að umgengni hennar við synina hafi verið takmörkuð með þessum hætti. Hildur segir ákvörðun norskra dómstóla vera skýrt brot gegn 8. grein Mannréttindasáttmála Evrópu um réttinn til friðhelgi einkalífs og fjölskyldu.
Hún bendir á að fjöldi norskra forsjár- og umgengismála hafi farið fyrir Mannréttindadómstólinn og í þeim málum lúti dómarnir flestir að því atriði að verið sé að brjóta gegn 8. greininni. Eining fjölskyldunnar og fjölskyldusameining séu verndaðir þættir og þær takmarkanir á umgengnisrétti foreldra við börn sín, sem norskir dómstólar hafi verið að dæma, hafi í för með sér rof á fjölskyldutengslum.
Edda, móðir drengjanna, ræddi við mbl.is í vikunni en hún leigði einkaflugvél til að fljúga með synina til Íslands. Hún sagðist ekki hafa séð annan kost í stöðunni, enda taldi hún að velferð barnanna væri ógnað. Hún hafi verið orðin úrkula vonar um að dómstóll í Noregi tæki mark á þeim gögnum sem hún legði lagt fram. Því hafi hún gripið til þess að örþrifaráðs að sækja synina til Noregs.
Fjölskyldan bjó saman í Noregi um árabil og eftir skilnað foreldranna árið 2015 höfðu öll börnin lögheimili hjá móður sinni í Noregi. Þegar hún svo vildi flytja til Íslands með þau árið 2017 var því hafnað og börnin urðu eftir hjá föður sínum í Noregi en foreldrarnir fóru sameiginlega með forsjá þeirra.
Börnin fóru til móður sinnar á Íslandi í fríum, en eftir páskaheimsókn árið 2019 hélt hún börnunum eftir. Í samtali við mbl.is sagði hún að ástæðan hefði meðal annars verið sú að tannheilsa þeirra hafi verið mjög slæm. Sérstaklega drengjanna. Sá yngsti, sem var þá fimm ára, hafi verið með miklar tannskemmdir og sárkvalinn af rótarsýkingu. Þá hafi dæturnar ekki viljað fara aftur til föður síns.
Edda sagðist hafa vonast til að dómstólar tækju mark á þeim gögnum sem lögð voru fram um heilsu og líðan barnanna.
„Ég hélt þeim eftir og vonaðist eftir því, í ljósi aðstæðna, að þeir sæju af hverju ég gerði þetta. En ég fékk samt sex mánaða fangelsisdóm, óskilorðsbundinn.“
Í kjölfarið var kveðinn upp úrskurður í Noregi, án þess að móðir væri boðuð eða fengi að halda uppi vörnum, um að faðirinn skyldi fara með forsjá drengjanna og þeir skyldu áfram hafa lögheimili hjá honum. Umgengni móðurinnar skyldi takmörkuð með áðurnefndum hætti. Stúlkurnar skyldu hins vegar hafa lögheimili hjá móður sinni á Íslandi.