„Þetta reddast“ bæði á Íslandi og á Ítalíu
Setja bókamerki
Í klassísku steinhúsi með grænu þaki í Gerðunum er alltaf líf og fjör en þar býr ítalska Barsotti/Meucci-fjölskyldan; Sara Barsotti, Matteo Meucci og börnin þeirra Riccardo 11 ára, Edera 9 ára og Bruno 7 ára. Edera er svolítið hissa á komu blaðakonunnar og forvitnast um erindi hennar. Mamma hennar útskýrir fyrir barninu til hvers hún er komin og hvað sé að fara að gerast. Það dugar og Edera stekkur út til bræðra sinna sem, af hljóðunum úr garðinum að dæma, eru að hoppa á trampólíni og leika sér með bolta enda sumarið komið og engin ástæða til að vera inni. Það er spenningur í fjölskyldunni, amma er í heimsókn frá Ítalíu og fjölskyldan er að undirbúa ferðalag á Snæfellsnes og ætlar að gista í Grundarfirði.
Við setjumst við stofuborðið og blaðakona ber upp fyrstu spurninguna sem hlýtur að vera þessi: „Af hverju í ósköpunum fluttuð þið til Íslands?“
Íslandsævintýrið byrjaði með Eyjafjallagosinu
„Jú sko, þetta byrjaði allt með Eyfjallajökulsgosinu árið 2010 eins og svo margt annað. Ég starfaði sem eldfjallafræðingur á Ítölsku jarðvísinda- og eldfjallastofnuninni og mín sérgrein m.a. var eldfjallaaska í andrúmsloftinu og fleira þannig að eldgosið kom beint inn á mitt fagsvið. Eldgosið var alger stórviðburður og ég varð mjög áhugasöm um Ísland og jarðfræði þess,“ segir Sara sem er með doktorspróf í jarðeðlisfræði með eldfjallafræði sem sérgrein og starfar nú sem fagstjóri eldfjallavár hjá Veðurstofu Íslands. Árið 2012 auglýsti Veðurstofa Íslands eftir starfsmanni í eldfjallarannsóknum og vakti auglýsingin mikla athygli Söru. Hún benti Matteo á auglýsinguna og sagði að þarna væri akkúrat verið að auglýsa eftir starfsmanni á hennar fagsviði og það á Íslandi. Hjónin ræddu fram og til baka hvort hún ætti að sækja um en þá voru börnin eins, þriggja og fimm ára. Matteo hvatti sína konu til að sækja um, þau komust að þeirri niðurstöðu að það væri betra að dvelja langdvölum í öðru landi með ung börn en unglinga og hvað sem gerðist þá tapaði hún engu við að sækja um.
„Við hugsuðum þetta sem svo að þetta mætti ganga vel en samt ekki of vel,“ sagði Matteo þegar hann hugsar til baka. Málið var að umsóknin mátti gjarna setja þrýsting á þáverandi vinnuveitanda hennar hjá jarðvísindastofnuninni en hún var á tímabundnum samningi og vildi gjarna fá fastráðningu og betri kjör. Til að gera langa sögu stutta sótti Sara um skömmu fyrir lokaskilafrest í ágúst 2012 og átti í raun ekki von á að fá starfið enda ljóst að fjöldi eldfjallafræðinga um víða veröld sótti um stöðuna. Hún var boðuð í viðtal í desember og var í kjölfarið boðin staðan. Hjónin fóru út í janúar 2013 og skoðuðu sig um og voru flutt með börn og buru í júlí sama ár til Íslands, lands elds og ísa, eins og gjarna kemur fram í ferðamannabæklingum um Ísland en svo skemmtilega vill til að Matteo er með mastersgráðu í jöklafræði og starfar núna sem leiðsögumaður með gönguhópa á jöklum og í ísklifri. Það var ekki eins augljóst hvað hann myndi taka sér fyrir hendur á Íslandi en hann hafði starfað sem kaðalmaður, starf sem erfitt er að finna hliðstæðu fyrir á Íslandi, en hann sérhæfði sig í að klifra hátt upp þar sem þess var þörf. Mögulega til að lagfæra hluti, þvo glugga, klifra upp í mjög há tré og fleira. Eina hliðstæðan hérlendis eru fáeinir ofurhugar sem klifra upp háhýsi og þrífa eða sinna viðhaldi á háhýsum. En með vaxandi ferðaþjónustu á jöklum landsins og öllum þeim köðlum og útbúnaði sem þarf til að ganga á jöklum og klífa ísveggi var ljóst að Matteo átti heilmikla framtíð í ferðaþjónustunni enda varð sú reyndin.
En hvað skyldi þeim finnast ólíkast við að vera fjölskylda á Íslandi miðað við Ítalíu? Hjónin líta spyrjandi hvort á annað og skella upp úr.
Munur á menntun barnanna á Íslandi og Ítalíu
„Það er svo ótrúlega margt. Það sem er sennilega erfiðast er fjarvera stórfjölskyldunnar og tengslanetsins. Þó svo við eigum góða vini hérlendis og vinnufélaga þá er það ekki það sama og við söknum þess oft að börnin séu í tengslum við stórfjölskylduna. Stundum væri líka ósköp gott að fá til dæmis þá aðstoð með börnin sem við myndum fá heima á Ítalíu. En fyrir utan augljósan mun á náttúru landanna, veðurfari, tungumáli og menningu segja þau að börnin fái töluvert öðruvísi menntun hér en þau fengju á Ítalíu.
„Börnin eru mun sjálfstæðari en þau væru á Ítalíu. Á Íslandi er til að mynda óhefðbundnum greinum gert mun hærra undir höfði en á Ítalíu, þar sem þær lenda alltaf í öðru sæti eða er jafnvel sleppt. Hér erum við að tala um greinar eins og smíði, textílmennt, heimilisfræði, lífsleikni og fleira. Við erum í raun ánægð með þetta því þessi leið gefur miklu fleiri börnum kost á því að plumma sig í ýmsum greinum og líða þar með vel í skólanum fyllast þar með sjálfstrausti yfir eigin getu. Þó svo þér gangi illa í, segjum stærðfræði, þá gengur þér kannski vel í smíði. Þannig eflast börnin til sjálfstæðrar og kreatífrar hugsunar. Á hinn bóginn erum við svolítið smeyk við að snúa aftur með börnin aftur til Ítalíu þar sem börnin eru í raun tveimur árum á eftir í flestum bóklegum fögum.
Fyrir utan skólastarfið upplifa þau að börn hér alist upp við meira frelsi og sjálfstæði en á Ítalíu, bæði í leik og skólastarfi en einnig sjálfstæði og skipulagi við tómstundir og fleiru sem snýr að skipulagi eigin lífs. Þau telja þetta langoftast vera jákvætt en í stöku tilfellum þó vera á mörkum þess að vera eðlilegt fyrir hluti sem treysta ætti ungum börnum fyrir. „Ég meina, það eru takmörk fyrir því hvað er hægt að treysta níu, tíu ára gömlum börnum fyrir að gera ein og við, fullorðna fólkið, berum ábyrgð á þeim þegar upp er staðið,“ segir Sara.
Þau hafa upplifað heilmikinn stuðning í skólakerfinu þó svo börnin fái ekki sérstaka ítölskukennslu eins og þau höfðu vonast til í fyrstu. Þau nefna sem dæmi að þau hafi alltaf fengið túlk í foreldraviðtölum bæði leik- og grunnskóla því þótt flestir tali ágæta ensku er mikilvægt að skilningur sé fullkominn þegar foreldrar og kennarar ræða stöðu barnsins og við barnið. Þau telja næsta víst að íslenskir innflytjendur til Ítalíu hefðu ekki fengið sams konar stuðning og þau hafa þó fengið hérlendis.
Varðandi upplifunina almennt, fyrir utan börnin og skólann, kom þeim það á óvart hversu hugarfarið er um margt líkt með þessum annars ólíku þjóðum, hugarfar sem kristallast í hinu klassíska „þetta reddast“-viðmóti. Sara segir að þegar þau hafi verið að undirbúa flutninginn til Íslands hafi þau hugsað með sér að nú væru þau að flytja til Norðurlandanna sem væru jú í fyrirmynd annarra landa veraldar í sambandi við samfélagslega uppbyggingu, stefnufestu og regluverk. Hlutirnir hlytu að vera í föstum skorðum á Íslandi. Héldu að Ísland væri eins og hin Norðurlöndin, allt svo pottþétt!
„Ah! Þið hélduð sumsé að þið væruð að flytja til Svíþjóðar?“
Sara skellihlær og segir „Já einmitt! Við vorum að flytja til Norðurlandanna og bjuggumst við að allt myndi ganga eins og smurt. Allir myndu standa í röð í búðum og fara eftir reglum. En svo kom það mér virkilega óvart hvað það er margt líkt í menningu þjóðanna. En svo er allt hér eftir sömu „þetta reddast“-formúlunni og á Ítalíu sem kannski hefur gert okkur kleift að búa hér í fimm ár. Sumar reglur eru til, bæði hér og þar, en það er ekki alltaf bara ein leið til að leysa mál. Ég held að þessi sveigjanleiki sem við upplifum hér hafi hjálpað okkur mikið að búa hér. Ef ég miða við suma erlenda kollega mína á Veðurstofunni verða þeir sumir töluvert pirraðir stundum yfir því hvað hlutirnir eru óljósir hér og reglurnar ekki alltaf skýrar en ég segi bara; tja, mér finnst þetta bara ágætt svona,“ segir Sara og hlær.
Skar höfuðleðrið af íslenskri konu
Vélsleðaslys: Þyrlan kölluð út á mesta forgangi
Tveir í bílnum sem lenti utan vegar
„Höfum ekki náð að skríða upp úr þeirri gryfju“
Skiptir miklu meira máli en fólk grunar
Gígbarmurinn hækkað frá því í gær