Smartland Mörtu Maríu | Samskipti | mbl | 2.1.2024 | 17:00

Var hálft ár á Reykjalundi eftir að hafa keyrt sig út

Eva Katrín Sigurðardóttir.

Eva Katrín Sigurðardóttir, læknir og Wim Hof kennari segist mögulega eiga Íslandsmet í endurhæfingu eftir kulnun. Eva, sem er nýjasti gesturinn í podcasti Sölva Tryggvasonar blindaðist á öðru auga og var í meira en hálft ár á Reykjalundi eftir að hafa keyrt sig gjörsamlega út. Hún hefur nú fengið bata og vinnur meðal annars við að aðstoða fólk í svipuðum sporum.

„Ég bjó í Danmörku með eiginmanni mínum og þremur börnum, þar af einu pínulitlu. Ég var að klára nám í læknisfræði og maðurinn minn var í mjög krefjandi vinnu að klára sérnám og á sama tíma var ég að æfa þríþraut og undirbúa „Ironman“. Ég hef alltaf verið mjög aktív og viljað halda mörgum boltum á lofti. Þannig að ég kunni ekkert mikið annað til að losa streitu en að fara á æfingu og bæta í raun bara við álagið. Það hljómar eflaust furðulega fyrir marga, en þegar álagið var orðið hve mest ákvað ég til dæmis að keppa í þríþraut og „Ironman“. Ég var að vera góð mamma, eiginkona, vinkona, systir, sjá um alla og bjarga heiminum þangað til að líkaminn sagði loksins stopp. Viðvörunarbjöllurnar hjá mér voru öll þessi líkamlegu einkenni. Það er auðvelt fyrir mig að sjá þetta núna úr baksýnisspeglinum. Fyrst eitt og eitt rautt ljós, en svo bara bláar sírenur. Meltingareinkenni, hjartsláttarónot og taugaeinkenni,” segir Eva og heldur áfram:

„Ég fór til alls kyns sérfræðinga vegna allra þessara líkamlegu einkenna, en það kom aldrei neitt úr úr því og smám saman fór ég að verða örvæntingarfull. Svo færðist þetta út í mjög svæsin taugaeinkenni. Til dæmis skyntruflanir eins og náladofi og fjörfiskur, of hraður hjartsláttur og fleira. Samhæfingin fór svo að verða verri og ég fór til dæmis að eiga erfitt með að hjóla á hjóli. En svo var stóra sjokkið þegar ég missti sjónina á öðru auga og það varð bara allt svart. Svo komu fleiri sjokk, eins og þegar ég bara datt út í hádegismatnum í vinnunni og endaði á að ranka við mér í hjartalínuriti, sjálf komin í slopp, en það fannst aldrei neitt. Þarna varð ég mjög hrædd og fór heim og ákvað að hvíla mig allavega í einn dag. En svo varð einn dagur að tveimur og í heildina voru þetta 17 dagar þar sem líkaminn minn sagði alveg stopp. Þetta var orðið mjög slæmt á endanum og maðurinn minn þurfti beinlínis að halda á mér inni á klósett til að pissa. En samt var ég enn í afneitun.“

Eva var þegar lengst var farin að greina sjálfa sig með Parkinson eða MND þegar hún örmagnaðist á líkama og sál árið 2020. Hún var nánast farin að vona að hún væri með alvarlegan sjúkdóm eins og MS, bara til þess að fá einhverja skýringu á ástandinu:

„Það er hrikalegt að segja þetta, en ég var nánast farin að vona að ég væri með MS sjúkdóminn, en var samt eiginlega sannfærð um að ég væri komin með MND, sem er einn versti taugasjúkdómur sem til er. Þessi óvissa var orðin svo rosalega erfið og kvíðavaldandi að ég varð bara að fá einhverja skýringu á þessu öllu saman,“ segir Eva, sem segir að hún hafi samt einhvern vegin náð að halda áfram á þrjóskunni einni saman:

„Þetta var í fyrstu Covid bylgjunni og bæði ég og maðurinn minn vorum skikkuð til að vinna í Kaupmannahöfn, en svo flytjum við heim í júlí og það líða ekki nema tvær vikur og þá hryn ég gjörsamlega. Bæði andlega, líkamlega og tilfinningalega. Elsta dóttir mín þurfti að ná mér upp úr gólfinu og ég grét bara og grét. Þá var ekkert annað í stöðunni en að leita sér hjálpar. Fljótlega eftir það komst ég inn á Reykjalund. Ég sá fyrir mér að vera þar í nokkrar vikur, en endaði á að vera þar í sex og hálfan mánuð! Ég veit ekki hvort ég á Íslandsmet í endurhæfingu eftir streitu, en ég hlýt að vera nálægt því að minnsta kosti. Það tók starfsfólkið á Reykjalundi alveg tvo mánuði að ná að róa mig nógu mikið niður til þess að ég væri í raun tilbúin til að byrja að fá bata og uppbyggingu.“

Hægt og rólega kom batinn og Eva fór að finna sjálfa sig aftur. Eitt af því sem hún gerði þegar það versta var yfirstaðið var að kynna sér öndunarfræði og kuldameðferðir Wim Hof. Wim Hof aðferðin byggir á þremur stoðum, öndunaræfingum, stigvaxandi kulda æfingum og hugarfari. Hún segir þetta þrennt hafa hjálpað sér mikið og átt stóran þátt í batanum:

„Ég man að á sjötta degi þar sem ég var byrjuð að stunda þetta var ég allt í einu farin í sund með dætur mínar í fyrsta sinn í meira en ár og maðurinn minn benti mér á hvað það væru orðnar miklar breytingar á mér. Ég fann hvernig öndunin fór að bæta svefninn og boltinn fór að rúlla í rétta átt. Kuldaþjálfunin var mjög hæg fyrst um sinn og ég fór ekki í kalt bað fyrr en eftir talsverðan tíma. En ég man enn þegar það gerðist. Þá slokknaði á öllum kvíða og það kom bara algjört „bliss“. En fjórum mánuðum eftir að ég byrjaði þessa þjálfun var ég komin af öllum blóðþrýstingslyfjum og svo koll af kolli. Fyrir mig sem lækni var magnað að upplifa þetta og ég fékk ástríðu fyrir þessu.“

Eva, sem starfar enn sem læknir segir að álagið á heilbrigðisstarfsfólk á Íslandi sé mjög mikið og að það sé allt of stór hluti lækna og hjúkrunarfræðinga sem upplifi sjúklega streitu:

„Það hafa verið gerðar rannsóknir á þessu á undanförnum árum og því miður bendir margt til þess að ástandið sé ekki nógu gott hjá heilbrigðisstarfsfólki á Íslandi. Ég vann og bjó í Danmörku og þar kvartaði fólk undir álagi, en það er ekki nærri því jafn mikið og slæmt og hér á landi. Þegar þú ert undir miklu álagi getur þú farið að upplifa mikinn kvíða, depurð og fleiri einkenni og á endanum getur þú farið í kulnun. Þá er svefninn farinn og grunnþarfirnar orðnar vandamál. Þá getur þú farið í þessi sjúklegu streitueinkenni og örmögnunarástand og fólk er þá lengi að ná sér til baka. Heildræn líðan er komin alveg úr lagi og fólk fær jafnvel tímabundin heilabilunareinkenni og þreytan verður gríðarleg. Ég man þegar ég deildi sögunni minni á síðu íslenskra lækna fékk ég ekki miklar undirtektir í lækum, en ég fékk 56 einkaskilaboð frá læknum sem sögðust tengja við það sem ég væri að segja, en skömmin væri of mikil til að viðurkenna það. Það er ljóst að við sem samfélag verðum að tala um þessa hluti og sleppa skömm og fordómum.“