Reglur um sérstakar húsaleigubætur falla úr gildi hjá Reykjavíkurborg 1. janúar á næsta ári og við taka þá reglur um sérstakan húsnæðisstuðning, sem samþykktar voru á fundi borgarráðs í síðustu viku. Samkvæmt ákvæði í nýju reglunum munu umsóknir um sérstakar húsaleigubætur halda gildi sínu, en þeir sem eiga samþykkta umsókn um sérstakar húsaleigubætur verða þó kallaðir í viðtal á árinu og þurfa þá að leggja fram umsókn um sérstakan húsnæðisstuðning samkvæmt nýju reglunum og kannað verður hvort þeir uppfylla skilyrði nýju reglnanna.
Þetta kemur fram í svörum Velferðarsviðs Reykjavíkurborgar við fyrirspurn mbl.is um sérstakar húsaleigubætur. Nýju reglurnar hafa enn ekki verið kynntar opinberlega, en verða birtar á vef borgarinnar á næstunni og liggur því ekki fyrir hvort þær muni þrengja að rétti þeirra sem nú fá greiddar bætur.
Frétt mbl.is: Borgin synjar íbúum Brynju enn um bætur
Mbl.is greindi frá því fyrir nokkru að leigjendur hjá Brynju, hússjóðs Öryrkjabandalagsins, fengju ekki greiddar sérstakar húsaleigubætur frá Reykjavíkurborg þrátt fyrir að Hæstiréttur hefði í sumar úrskurðað að borginni væri óheimilt að synja leigjendum Brynju um bæturnar.
„Það virðist vera sem svo að það sé verið að búa til girðingar endalaust gagnvart þessum hópi,“ sagði Björn Arnar Magnússon, framkvæmdastjóri hússjóðs Brynju, þá í samtali við mbl.is og kvað synjunina óneitanlega valda fólki vonbrigðum.
Íbúunum var flestum synjað um sérstakar húsaleigubætur á grundvelli d-liðar 4. greinar sömu reglugerðar og Hæstiréttur úrskurðaði um í sumar. Sú grein kveður á um að umsækjendur verði að skora að lágmarki fjögur stig á þeim hluta matsviðmiðs reglugerðarinnar sem tekur til félagslegra aðstæðna og að tvö stiganna verði að vera tilkomin vegna húsnæðisaðstöðu umsækjanda. Húsnæðisaðstaðan verði að teljast annaðhvort veruleg erfið eða að umsækjanda sé vart mögulegt að bíða eftir húsnæði.
Velferðarsvið segir borgina meta húsnæðisaðstæður „ verulega erfiðar,“ þ.e. til tveggja stiga samkvæmt matsviðmiði, „ef minna en sex mánuðir eru eftir af leigusamningi, húsnæði er heilsuspillandi eða ef um er að ræða búsetu á áfangaheimili sem þarf að rýma innan tíðar. Sé umsækjandi heimilislaus er húsnæðisaðstaða metin til þriggja stiga, þ.e. vart mögulegt að bíða eftir húsnæði,“ að því er segir í skriflegu svari.
Björn Arnar sagði flesta þeirra sem fengju húsnæði hjá Brynju yfirleitt vera á götunni þegar þeir fengju úthlutað. „Þeir vísa hins vegar til þess að þar sem fólkið er komið í húsnæði hjá okkur, þá sé það ekki húsnæðislaust. Ég veit hins vegar ekki hvernig menn fara að þegar þeir sækja um húsnæðisbætur á almennum leigumarkaði, sækja þeir þá um bæturnar áður en þeir fá leigt?“ spurði hann þá.
Í svörum frá Velferðarsviði segir að staða umsækjenda sé metin þegar umsókn er lögð fram og að ekki fari fram endurmat þegar umsækjandi er kominn í húsnæði. Velferðarsvið meti hins vegar húsnæðisaðstöðu íbúa Brynju sambærilega húsnæðisaðstöðu þeirra sem búa í íbúðum á vegum Félagsbústaða hf.
Hafi umsókn um sérstakar húsaleigubætur verið samþykkt áður en umsækjandi flytur inn í íbúð, hvort sem um er að ræða íbúð á almennum markaði, á vegum Félagsbústaða hf. eða á vegum félagasamtaka, þá haldi umsækjandi áfram að fá greiddar sérstakar húsaleigubætur og þetta sé gert í ljósi dóms Hæstaréttar nú í sumar.
Mun fleiri úr hópi þeirra sem þiggja sérstakar húsaleigubætur búa í húsnæði Félagsbústaða en á almennum leigumarkaði. Í fyrra voru 1.219 á almennum leigumarkaði sem fengu sérstakar húsaleigubætur og 2.212 í húsnæði Félagsbústaða. Í ár eru tölurnar 1.140 á móti 2.238. Þeir sem búa í húsnæði Félagsbústaða fá auk þess greiddar sérstakar húsaleigubætur í töluvert lengri tíma, en þeir sem eru á almennum leigumarkaði – eða í 52 mánuði á móti 30 mánuðum.
Í svörum Velferðarsviðs segir að samkvæmt núgildandi reglum um félagslegar leiguíbúðir og sérstakar húsaleigubætur í Reykjavíkur þá sé einungis um að ræða eina umsókn vegna félagslegs leiguhúsnæðis og sérstakra húsaleigubóta. Þeir sem hafi fengið úthlutað húsnæði á vegum Félagsbústaða fái því greiddar sérstakar húsaleigubætur á grundvelli sömu umsóknar. Þeir geti því ekki sótt um sérstakar húsaleigubætur eftir að hafa fengið úthlutað húsnæði á vegum Félagsbústaða.