Smartland Mörtu Maríu | Frami | Morgunblaðið | 23.2.2020 | 22:00

Verða miklu hæfari til að hugsa rétt um hundinn

Valgerður Júlíusdóttir hundaþjálfari segir mikilvægt að fara á námskeið. mbl.is/Kristinn Magnússon

Allir hundar hafa gott af að fara á hlýðninámskeið og brýnt að eigendur skilji hugsunarhátt og látbragð hundsins síns. Valgerður Júlíusdóttir segir aldrei of seint að þjálfa hund.

Það er ekki bara mannfólkið sem þarf að fara í skóla heldur ferfætlingarnir líka. Að vísu snýst námið í Hundaskólanum ekki hvað síst um að kenna eigendunum réttu handtökin við að þjálfa hundana sína, en hundarnir læra líka heilmikið.

Valgerður Júlíusdóttir er hundaþjálfari og aðstoðarskólastjóri í grunnskóla. Hún starfrækir eigin hundaskóla (www.hundaskolinn.is) og hefur að auki um árabil kennt hjá Hundaskóla HRFÍ. Hún segir bæði hunda og eigendur græða á náminu sjálfu en að auki veita flest sveitarfélög hundaeigendum sérstakan hvata til að fara í Hundaskólann með því að veita afslátt af hundaleyfisgjöldum gegn framvísun útskriftarskírteinis.

Ná árangri hratt

Er vissara að draga það ekki að fara með nýja heimilishundinn í Hundaskólann og segir Valgerður að hvolpar megi koma eftir að hafa fengið fyrstu tvær bólusetningarsprauturnar.

„Á hvolpa- og grunnámskeiðinu eru hundarnir yfirleitt á aldursbilinu þriggja mánaða til rúmlega eins árs og er kennt tvisvar í viku í níu skipti samtals,“ útskýrir hún og bætir við að árangurinn komi mjög fljótt í ljós. „Að náminu loknu fá nemendur viðurkenningarskírteini sem veitir afslátt af hundaleyfisgjöldum, en þeir sem vilja geta í kjölfarið sótt framhaldsnámskeið sem er meira krefjandi fyrir bæði hund og eiganda.“

Hjá Hundaskólanum læra eigendurnir einfaldar og skilvirkar þjálfunaraðferðir og fá leiðsögn um allt sem við kemur hundahaldi. „Margir eru í þeim sporum að vera óöruggir þegar kemur t.d. að því að setja hundinum skýr mörk og slysast til að gera alls kyns mistök í uppeldinu. Eftir grunnnámskeiðið er þetta fólk miklu hæfara til að hugsa um hundinn og búið að fá svör við öllum spurningum sem brenna á þeim.“

Hundurinn fær líka tækifæri til að venjast því að vera innan um aðra hunda, og þroska hjá sér félagslegu hliðina. „Oft eru ungir hundar mjög einangraðir með eigendum sínum og eiga þess sjaldan kost að blanda geði við aðra hunda. Á námskeiðinu er líka meira áreiti í umhverfinu en inni á stofugólfinu heima og hundarnir læra því að hlýða við meira krefjandi aðstæður.“

Missi ekki af merkjunum

Valgerður leggur ríka áherslu á að nemendur átti sig á hvernig hundurinn hugsar og tjáir sig, bæði til að auðvelda þjálfunina en líka til að fyrirbyggja óhöppin. „Hundar tjá sig með öðrum hætti en við og fólk þarf að þekkja einkennin ef t.d. hundur sýnir ótta- eða reiðimerki sem geta farið fram hjá þeim sem þekkja ekki vel til hunda. Við getum líka nýtt okkur eðli og hvatir hundsins til að ná hraðar árangri við þjálfunina og bæta samvistir hunds og manns.“

Að sögn Valgerðar geta allir hundar lært og gildir einu hvaða tegund er um að ræða eða hve gamall hundurinn er. „Eitt sinn fékk ég t.d. til mín gamlan sveitahund sem hafði aldrei svo mikið sem gengið í taumi og hann var alveg æðislegur nemandi.“

Hún segir líka alla hunda hafa gott af vandaðri þjálfun og hvort sem um sé að ræða lítil kríli eða stóra og sterka hunda þá geti hundur sem ekki hefur fengið neina leiðsögn og ekki verið sett nein mörk fljótlega valdið eiganda sínum alls kyns vandræðum. Hún segir það hreinlega vera spurningu um að axla ábyrgð sem hundaeigandi að sinna þjálfuninni mjög vel þegar um stórar tegundir sé að ræða og hafa góða stjórn á hundinum við allar kringumstæður.

Æft við réttar aðstæður

Aðspurð hvort að dugi ekki að fylgja einfaldlega kennslumyndböndum á netinu segir Valgerður að það sé af hinu góða að fólk lesi sér til um hundaþjálfun og geri æfingar heima, og raunar er það mikilvægur hluti af náminu við Hundaskólann að fólk og hundar sinni heimavinnunni samviskusamlega. „En það er ekki hægt að gera allt heima í stofu og brýnt að venja hundinn við að hlýða í alls konar umhverfi, og ekki síður að kunna að bregðast rétt við með hundinum við alls kyns aðstæður.“

Partur af náminu við Hundaskólann er síðan að eigendur læri hvernig má halda þjálfuninni áfram út allt æviskeið hundsins. Valgerður segir hunda hafa gaman af að hlýða og vinna fyrir eiganda sinn og hægt að þjálfa þá við ýmis tækifæri. „Það er t.d. upplagt að nýta hvern göngutúr til að láta hundinn leysa verkefni á leiðinni. Bæði finnst hundinum það ánægjulegt en svo þreytist hann líka við æfingarnar og verður rólegri þegar heim er komið.“

Hvar eiga mörkin að liggja?

Valgerður segir áríðandi að fólk kunni að setja hundunum sínum skýr mörk, en það sé svo undir hverjum og einum komið hvar línan eigi að liggja. Þannig er það ekki endilega til marks um slæmt hundauppeldi að voffi fái að sofa uppi í hjá eiganda sínum eða stíga fæti inn í eldhúsið. „Fólk ákveður sjálft hvaða reglur það vill setja en það er hundurinn sem á að laga sig að eigandanum ferkar en öfugt. Ef t.d. eigandinn kærir sig ekki um að hafa hundinn uppi í rúmi á nóttunni, og er jafnvel að missa svefn af þeim sökum þá gengur það ekki og þarf fólk þá að kunna hvernig best er að setja hundinum skýrar línur.“