Opnað er á leiðir til að tryggja strandveiðum auknar aflaheimildir og sveigjanlegri skilyrði strandveiðisjómanna til sjósóknar í bráðabirgðatillögum starfshópa sem hafa unnið að mótun nýrrar sjávarútvegsstefnu.

Tillögurnar voru kynntar fyrr í vikunni en vinna hópanna er þó aðeins hálfnuð og á eftir að vinna nánar að útfærslu tillagnanna.

Frétt af mbl.is

Leggja til að viðhalda kvótakerfinu

„Hvert er markmið strandveiða?,“ er spurt í kynningu bráðabirgðatillagna starfshópanna. Vakin er athygli á að markmið strandveiðikerfisins geta verið af ólíkum toga og er meðal annars bent á almennan aðgang að auðlindinni, þjóna nýliðum sem vilja leggja fiskveiðar fyrir sig, auka líf í höfnum um allt land og örva atvinnustarfsemi í sjávarbyggðum.

Leggja starfshóparnir til að markmið strandveiða verði skerpt og endurskoðað. Jafnframt að mat verði lagt á árangur ólíkra markmiða sem hægt er að stefna að með kerfi af þessum toga.

Þegar markmiðin liggja fyrir er þörf á að rannsaka og mæla árangur ólíkra markmiða sem strandveiðikerfi getur þjónað, að mati starfshópanna. Þá þurfi í kjölfarið að velja meginmarkmið og fínstilla standveiðikerfið til að ná því.

Aflaheimildir úr 5,3% kerfinu

Telja starfshóparnir að skoða þurfi að „afnema almennan byggðakvóta og bæta honum við þá hlutdeild sem fer í sértæka byggðakvóta og/eða strandveiðar.“ Auk þess sem endurskoða þurfi skel- og rækjubætur sem og línuívilnun, jafnvel afnema þessi réttindi og bæta þeim við þá hlutdeild sem fer í sértæka byggðakvóta og/eða strandveiðar.

Svipaðar tillögur hafa verið viðraðar meðal annars af Strandveiðifélagi Íslands í tilefni þess að aflaheimildir sem ætlaðar voru veiðunum síðasta sumar voru skertar í samræmi við ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar um hámarksafla.

Frétt af mbl.is

„Við erum ekki að biðja um fjármuni“

Hraði orkuskiptum

„Setja þarf fram lausnir sem miða að því að hvetja til grænni rekstrar en sem dæmi má nefna að fyrirkomulag strandveiða í dag hvetur ekki til orkusparnaðar með þröngum tímaramma til veiða,“ segir í kynningunni.

Er þess vegna lagt til að við breytingar á strandveiðikerfinu verði sérstaklega hugað að fyrirkomulagi sem hámarkar orkunýtingu. Fullyrt er að 14 klukkustunda úthaldstakmörkun, eins og er í gildandi fyrirkomulagi, vinni gegn slíkum markmiðum.

Jafnframt er lögð áhersla á að fundnar verði leiðir að hvötum sem geta hraðað orkuskiptum, en Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra, kynnti síðastliðið sumar áform um tvö lagafrumvörp þess efnis. Lagði hún til að heimila rafknúnum bátum að stunda strandveiðar sem og að heimila stærri báta í krókaaflamarkskerfinu séu þeir knúnir vistvænum orkugjöfum.

Frétt af mbl.is

Rafbáta á strandveiðar og stærri vistvæna smábáta

Áhyggjur af gæðum aflans

Fjöldi fólks, sérfræðingar og hagaðilar sem og almenningur fundaði með starfshóðunum. Segja þeir frá því að í samtölum hafi komið fram að „erfitt hefði reynst að tryggja samræmi í gæðum afurða strandveiðibáta. Helstu ástæður fyrir lökum gæðum væru skortur á þekkingu á meðhöndlun aflans, t.d. í tengslum við blóðgun og ísingu.“ Þá hafi verið sagt um strandveiðiaflann: „Veiðist á vondum tíma, vont hráefni, oft mikill ormur, og svona má lengi telja.“

Lagt er til að sett verði strangari skilyrði um gæði í meðhöndlun á fiski við strandveiðar og að fræðsla, menntun, þjálfun og endurmenntun strandveiðimanna um gæðamál verði aukin. Auk þess að taka eigi til skoðunar að tryggja „samræmd gæði í meðhöndlun fisks við strandveiðar, t.a.m. blóðgun og kæling, t.d. með rekjanlegri mælingu á hitastigi aflans á sjó.“

Þá er meðal bráðabirgðatillagna að skerða veiðiheimild þeirra strandveiðibáta sem skila ekki afla með ásættanleg gæði.