Hjartasár á HM

Þrátt fyrir Guðs gjöf og góðan vilja gengur rófan ekki hjá Lionel Messi og Cristiano Ronaldo á HM. Ekki svo að skilja að þeir séu í vondum félagsskap en fyrir á listanum yfir leikmenn sem ekki hafa unnið mótið eru kappar eins og Johan Cruyff, Michel Platini, Ferenc Puskás, Zico, George Best og Paolo Maldini. Ekki leiðum að líkjast! 

Eftir að tveir fremstu sparkendur samtímans – og mögulega allra tíma – stimpluðu sig út af heimsmeistaramótinu í Rússlandi um liðna helgi bendir allt til þess að þeir komi til með að setjast í helgan stein án þess að handleika stærsta bikarinn af þeim öllum, sjálfan heimsbikarinn. Þegar HM fer næst fram, í Katar að fjórum árum liðnum, verður Portúgalinn Cristiano Ronaldo orðinn 37 ára og Argentínumaðurinn Lionel Messi 35 ára. Auðvitað er ekki hægt að útiloka að þeir snúi aftur þá, enda um einstaka íþróttamenn að ræða, en líkurnar eru sannarlega ekki með þessum ágætu köppum lengur. Þess utan hverfist þetta ekki bara um þá tvo, liðin í kringum þá þurfa að taka hressilegum framförum í millitíðinni.

Ronaldo komst lengst í undanúrslit HM, í Þýskalandi 2006, en Messi fór alla leið í úrslitaleikinn í Brasilíu fyrir fjórum árum, þar sem Argentína laut í gras gegn Þýskalandi eftir framlengdan leik. Nær verður víst ekki komist.

Enn í skugganum?

Portúgal hefur raunar aldrei hampað heimsbikarnum, nokkuð sem Argentína hefur gert í tvígang, 1978 og 1986. Í seinna skiptið fór maður að nafni Diego Armando Maradona fyrir liðinu en við hann er Messi gjarnan spyrtur. Hvor var betri? mun sagan áfram spyrja. Tölfræðin mun alltaf segja Messi; fleiri titlar, miklu fleiri mörk og þar fram eftir götunum. Á móti kemur heimsbikarinn hans Maradona; sem hann vann nánast upp á eigin spýtur. Undan þessu svíður Messi. Og mun svíða.

Ronaldo og Messi geta huggað sig við það að þeir eru alls ekki í slæmum félagsskap; margir af fremstu sparkendum sögunnar hafa þurft að bíta í það súra epli að verða aldrei heimsmeistarar. Lítum á nokkra.

Kunnasti Portúgalinn til að gera atlögu að heimsbikarnum, fyrir utan Ronaldo, er án efa Eusébio, sem varð markakóngur á HM 1966 í Englandi. En liðið féll út í undanúrslitum. Þar á eftir kemur líklega Luis Figo. Loðvík Fíkja, eins og góður maður kallaði hann.

Þegar listar þessa efnis er teknir saman trónir Hollendingurinn Johan Cruyff ósjaldan á toppnum. Hann var einn besti leikmaður heims á árunum um og upp úr 1970 og leiddi stríðmannað lið sitt alla leið í úrslitaleikinn gegn heimamönnum á HM í Vestur-Þýskalandi 1974. Það fór á sama veg og hjá Messi, nema hvað þýska stálið kramdi hjarta Cruyffs í venjulegum leiktíma. Sem er sennilega mannúðlegra.

Holland aldrei unnið

Cruyff var genginn úr skaftinu fjórum árum síðar, þegar Holland tapaði aftur í úrslitaleik, það sinnið fyrir öðrum gestgjöfum, Argentínu.

Til að gera langa sögu stutta þá hefur Holland, þrátt fyrir allar sínar erkikempur gegnum tíðina, aldrei unnið heimsbikarinn. Seinasta gullkynslóð, Arjen Robben, Robin van Persie, Wesley Sneijder og þeir kappar, komust reyndar mjög nálægt því; töpuðu fyrir Spánverjum í úrslitaleik í Suður-Afríku 2010. Í framlengingu. Nema hvað?

Í millitíðinni lögðu menn eins og Marco van Basten og Ruud Gullit allt í sölurnar. Án árangurs.
Maðurinn sem ógnaði veldi Maradona einna helst á níunda áratugnum, Frakkinn Michel Platini, lauk líka ferlinum án þess að komast í tæri við heimsbikarinn; féll út í undanúrslitum bæði 1982 og 1986. Og fyrir hverjum? Auðvitað Vestur-Þjóðverjum. Þeim hjartaböðlum. Eigi að síður eru margir á því að Frakkar hafi aldrei átt betra lið en auk Platinis voru þar sögufrægir miðvellingar eins og Jean Tigana og Alain Giresse.

Af seinni tíma Frökkum sem misstu af þeim stóra má nefna Íslandsvininn Eric Cantona.
Eðli málsins samkvæmt er leitun að Þjóðverja sem aldrei varð heimsmeistari; ætli Karl-Heinz Rummenigge sé ekki þeirra frægastur. Hann laut í gras í úrslitaleik bæði 1982 og 1986 en hafði lagt skóna á hilluna þegar Þjóðverjar sýndu og sönnuðu að allt er þegar þrennt er, á Ítalíu 1990. Og höfðu þá sjálfan Maradona undir. Einnig má nefna markvörðinn geðþekka Oliver Kahn en hann tapaði úrslitaleiknum gegn Brasilíu 2002. Í því liði var einnig Michael Ballack.

Besta liðið sem ekki vann

Brasilía hefur fimm sinnum orðið heimsmeistari, einu sinni oftar en Þýskaland, og fyrir vikið ekki margir af helstu leikmönnum þeirra verið skildir út undan. Zico kemur fyrst upp í hugann og félagar hans í ’82-liðinu sem vann hug og hjarta heimsbyggðarinnar á mótinu á Spáni en féll óvænt út fyrir Ítalíu í milliriðlum. Það er að margra mati besta liðið sem aldrei vann HM og örugglega betra en mörg lið sem fóru alla leið. En að því er víst ekki spurt. Af þeim höfðingjum má einnig nefna Sócrates sáluga, Falcão og Éder.

Greinina í heild má lesa í Sunnudagsblaði Morgunblaðsins. 

Johan Cruyff.

Michel Platini í leik gegn Ítalíu á HM 1986. AFP