Atli Már bendir á að á þessum mörkuðum noti margir útgerðaraðilar enn sambærilega hönnun og verið hefur í margar kynslóðir og toghlerarnir séu oft úr járni og timbri.

Hann segir markhópinn vera gífurlegan fjölda togbáta sem eru minna en 24 metrar að lengd. Talið er að allt að ein milljón báta í þessum stærðarflokki stundi togveiðar. Flestir bátarnir eru í Asíu, Afríku, Mið- og Suður-Ameríku og Suður-Evrópu í Miðjarðarhafi.

Endurunnið plast frá hveragerði mun verða að toghlerum á Dalvík. Reikning/Polar toghlerar ehf.

Þá sé ný hönnun á toghlerum til þess gerð að skila notendum betri veiðimöguleikum þar hönnunin miðar að því að hámarka getu hlerans til þess að opna trollið með sem minnstu viðnámi, að sögn Atla Más. „Það sem meira er, að toghlerar úr plasti, steyptir hlerar, gefa endalausa möguleika í hönnun á hleranum. Við erum með hlera sem er búinn að fara í gegnum langt ferli í hönnun til þess að gera hann eins hagkvæman og hægt er.“

Hringrásarvara

Fyrir liggja mikil tækifæri fyrir minni báta að skila betri afkomu, að sögn hans, og hann bendir á að toghlerarnir séu minni og dragi úr rekstrarkostnaði með töluvert minni olíunotkun og auki tekjur með betri aflabrögðum.

Þá segir Atli Már óhagkvæm veiðarfæri hafa mjög slæm áhrif á vistkerfið. „Með því að skrapa botninn eyðast viðkvæmar botnlífverur sem eru uppistaðan í fæðu smáfiska og með sama áframhaldi má búast við lélegri endurnýjun og að fiskistofnar hverfi af mörgum svæðum. Með straumfræðilega hönnuðum toghlerum steyptum úr plasti og léttum í sjó er hægt að draga verulega úr viðnámi veiðarfærisins við botn. Hagkvæm hönnun sem dregur úr viðnámi toghleranna við botn hlífir einnig viðkvæmum botnlífverum.“ Þá séu toghlerar sem draga úr olíunotkun líklegri til þess að stuðla að minni losun.

Atli Már Jósafatsson.

Spurður hvort toghlerar úr plasti séu ekki úr veikara efni en til að mynda þeir sem eru úr stáli segir hann svo vera. Hins vegar sé það svo að smærri bátar þurfi ekki jafn mikinn styrk til þess að stunda sínar veiðar.

Í skýrslu sem unnin var fyrir Norrænu ráðherranefndina vegna verkefnisins Hrein norræn höf og birt var í janúar kemur fram að mikilvægt sé að skapa hvata til þess að tilkynna töpuð veiðarfæri og til þess að endurvinna þau. En toghlerana, sem hafa fengið nafnið Plútó, má einmitt gera úr endurunnum veiðarfærum auk kaðla, kara og annarra plastefna. Þannig getur búnaður sem ekki er lengur nothæfur orðið hluti af veiðum á ný. Jafnframt getur myndast jákvæð hringrás þar sem endurvinna megi hlerana í nýja hlera.

Frétt af mbl.is

Skortir gögn um týnd veiðarfæri á Norðurlöndunum

Fyrst um sinn mun framleiðsla toghleranna ekki geta reitt sig eingöngu á plast sem tengist hafsókn, en markmiðið er að svo verði. Atli Már segir áherslu lagða á að framleiðslan verði hér á landi að eins miklu leyti og unnt er, en ljóst sé að einnig sé þörf á að endurvinna plast nær þeim mörkuðum þar sem markhóp kaupenda toghleranna er að finna enda er plastúrgangur vandamál á heimsvísu.

Líkan prentað í Danmörku

„Við erum að fara að prófa líkan í flæðitanki. Það er tilraunatankur í Hirtshals [í Danmörku] sem við notum til að prófa öll okkar hleramódel áður en við setjum þau á markað,“ svarar Atli Már spurður um stöðu verkefnisins nú. Hann segir að um þessar mundir séu þrívíddarprentarar í Danmörku að prenta út líkan af toghlerunum, á grundvelli teikninga frá fyrirtækinu, sem verða nýttar við prófanirnar.

Hann segir fleiri aðila hafa sýnt verkefninu áhuga. „Við erum með aðila á Englandi sem vilja prófa fyrir okkur hlerana, í Skotlandi og Frakklandi. Þannig að við munum senda nokkur pör til prófana á mismunandi stöðum.“