Erlent | AFP | 14.3.2018 | 8:28 | Uppfært 9:00

Bandaríkjamenn munu bregðast við

Særður karlmaður bíður eftir læknisaðstoð eftir loftárás í þorpinu Zamalka í austurhluta Ghouta í gær. AFP

Tvíþættar aðgerðir sem Bandaríkjamenn hafa lagt til við öryggisráð Sameinuðu þjóðanna að farið verði í í Sýrlandi gætu orðið til þess að Rússar beiti enn og aftur neitunarvaldi sínu. Talið er að ef sú verði lendingin muni Bandaríkjamenn hefja loftárásir í Sýrlandi.

Rússar hafa beitt neitunarvaldi sínu í ráðinu 11 sinnum í þeim tilgangi að hindra aðgerðir gegn bandamönnum sínum í Sýrlandi. Af þeim sökum hefur Bashar al-Assad forseta ítrekað verið hlíft við viðskiptabönnum, rannsóknum á stríðsglæpum og notkun efnavopna í hernaði sínum gegn uppreisnarmönnum í landinu.

Margir velta nú fyrir sér hvort Rússar muni beita neitunarvaldi sínu í tólfta sinn í þessum efnum eftir að Bandaríkin lögðu fram drög að lausn sem miðar að því að koma á vopnahléi í 30 daga í Ghouta austur af höfuðborginni Damaskus.

Tillaga Bandaríkjamanna kemur í kjölfar misheppnaðrar tilraunar Sameinuðu þjóðanna til að krefjast vopnahlés af mannúðarástæðum. Rússar studdu ekki þá tillögu enda eru þeir helstu bandamenn Sýrlandsstjórnar og standa með þeim að árásunum í austurhluta Ghouta-héraðs. Það svæði hefur frá árinu 2013 verið undir yfirráðum uppreisnarmanna.

Nikki Haley fulltrúi Bandaríkjanna í öryggisráðinu var mjög harðorð er hún kynnti drög að tillögum á mánudag. AFP

Yfir 1.000 óbreyttir borgarar hafa fallið í þessari sameiginlegu aðgerð Rússa og Sýrlandsstjórnar se hófst um miðjan febrúar.

Þá hafa Bandaríkjamenn einnig lagt fram drög að tillögu í öryggisráðinu um að farið verði í rannsókn á notkun efnavopna í stríðinu. Viðræður við Rússa um hvort þeir gætu stutt þá tillögu hefur engan árangur borið.

Þessar tvær tillögur Bandaríkjamanna eru því nú til umfjöllunar hjá þeim ríkjum sem aðild eiga að öryggisráðinu. Nikki Haley, sendiherra Bandaríkjamanna í öryggisráðinu, hefur sagt að Bandaríkin séu tilbúi að grípa til aðgerða í Sýrlandi til að komast að því hvort efnavopn haf iverið notuð og til að stöðva þjáningar fólksins. „Þegar alþjóðasamfélaginu mistekst ítrekað að bregðast við þá rennur upp sá tími sem ríki eru tilneydd til að grípa til sinna ráða,“ sagði Haley á fundi ráðsins á mánudag.

Ekki er enn ljóst hvenær tillögurnar tvær verða lagðar fram til afgreiðslu í öryggisráðinu en margir fulltrúar þar hafa ítrekað lýst yfir óánægju sinni með að ráðinu mistakist að hafa áhrif á framgang stríðsins í Sýrlandi.

Sergei Lavrov utanríkisráðherra Rússlands sagði í fyrra að ef Bandaríkjamenn gerðu aðra árás í Sýrlandi yrðu afleiðingarnar alvarlegar. AFP

Haley talaði á sömu nótum í öryggisráðinu í apríl í fyrra. Fljótlega eftir það samþykkti Donald Trump loftárásir á sýrlenska herstöð eftir að árás þar sem sarin-gasi var beitt á þorpsbúa í landinu.

Bandarískir embættismenn segja að nú sé líklegt að sagan endurtaki sig. Að Bandaríkin séu að gefa í skyn að þau muni grípa til sambærilegra aðgerða ef tillögurnar verði ekki samþykktar.

„Rússar finna vel fyrir þrýstingnum,“ segir bandarískur embættismaður hjá Sameinuðu þjóðunum. „Þeir óttast að Bandaríkjamenn endurtaki leikinn í Sýrlandi.“

Annar benti á að þann 4. apríl verður liðið eitt ár frá eiturefnaárásinni á þorpið Khan Sheikhun.

Í kjölfar árásar Bandaríkjamanna á herstöðina sagði Sergei Lavrov utanríkisráðherra Rússlands að ef önnur slík árásir yrði gerð myndu „afleiðingarnar verða alvarlegar“.